-
Functie Analytische Psychotherapie (FAP)
Functie-analytische psychotherapie (FAP)is een relatief nieuwe vorm van gedragstherapie die voortkomt vanuit de toegepaste gedragsanalyse en zich primair richt op het optimaal gebruikmaken van de therapeutische interactie tussen cliënt en therapeut, zoals het zich in de therapiesessie zelf voortdoet. Verondersteld wordt dat daarmee de meest directe vormen van bekrachtiging kunnen voordoen, waardoor de therapeutische impact het sterkst zal zijn. Binnen FAP wordt gestreefd naar een therapeutische relatie waarin de cliënt kan experimenteren met nieuw gedrag in een veilige omgeving. De therapeut observeert het (verbale) gedrag van de cliënt, en interpreteert het in termen van zogenaamde functie analyses: wat zijn de situationele aspecten waarin het gedrag zich voordoet, en wat zijn de bekrachtigers die het in stand houden? Vervolgens kunnen elk van deze onderdelen beïnvloed worden, om te onderzoeken wat het effect is op het functioneren.
In de praktijk kan dit betekenen dat bijvoorbeeld een subasertieve cliënt uitgedaagd wordt om zich assertief te gedragen richting de therapeut zelf (in plaats van dit alleen buiten de deuren van de therapieruimte te oefenen). Een cliënt die moeite heeft met het aangaan van intieme relaties wordt uitgedaagd om de intimiteit van de therapeutische relatie te onderzoeken, waarbij uiteraard de ethische grenzen goed bewaakt worden. FAP stelt hoge eisen aan de therapeut: het is een zeer interactionele therapie waarin de therapeut zichzelf actief als instrument dient in te zetten.